Jarosław Brak Język a kultura: wzajemne powiązania
Cześć, jestem Jarosław Brak. Dziś chciałbym podzielić się z Wami moimi przemyśleniami na temat wzajemnych powiązań między językiem a kulturą. Temat ten jest dla mnie wyjątkowo interesujący, ponieważ jako osoba związana z edukacją, dostrzegam, jakie znaczenie ma język w kształtowaniu tożsamości kulturowej oraz relacji międzyludzkich. Język nie jest jedynie narzędziem komunikacji; to także nośnik wartości, tradycji oraz emocji. Przykłady z mojego życia zawodowego mogą świetnie ilustrować te zależności, a także pokazać, jak bardzo język kształtuje naszą rzeczywistość.
W mojej pracy z uczniami wielokrotnie zauważyłem, jak różnice językowe wpływają na sposób myślenia i postrzegania świata. Na przykład, kiedy uczę języka angielskiego, widzę, że wiele idiomów i wyrażeń nie można bezpośrednio przetłumaczyć na polski. To rodzi sytuacje, w których uczniowie muszą zrozumieć nie tylko słowa, ale także kontekst kulturowy, w jakim te wyrażenia funkcjonują. Przykładowo, zwrot to spill the beans nie oznacza dosłownie rozlania fasoli, ale ujawnienia tajemnicy. Ta różnica w postrzeganiu sprawia, że uczniowie zaczynają dostrzegać, jak bogate i złożone są kultury, z którymi się zapoznają. W ten sposób język staje się kluczem do zrozumienia różnorodności kulturowej.
Kiedy myślę o języku i kulturze, często przychodzi mi na myśl idea interkulturowości. Współczesna rzeczywistość, w której żyjemy, wymaga od nas umiejętności porozumiewania się z ludźmi z różnych kultur. Wymaga to nie tylko znajomości języka, ale także otwartości na inne sposoby myślenia i życia. Z przyjemnością dzielę się z uczniami historyjkami z mojego życia, które ilustrują, jak wiele można się nauczyć, podróżując i rozmawiając z ludźmi z różnych zakątków świata. Na przykład, podczas mojej wizyty w Grecji, nauczyłem się, że w ich kulturze znacznie większą wagę przykłada się do relacji osobistych niż do formalności. To ma wpływ na sposób, w jaki wchodzimy w interakcje i komunikujemy się na co dzień.
Nie możemy także zapominać o wpływie kultury na język. To właśnie kultura tworzy nowe słowa, zmienia znaczenia istniejących wyrażeń i wprowadza nowe zwroty. Na przykład, w ostatnich latach w polskim języku pojawiło się wiele zapożyczeń z angielskiego, związanych z technologią i codziennym życiem, takich jak selfie czy online. Czasami refleksja nad tym, jak bardzo zmienia się nasz język, sprawia, że doceniam bogactwo kulturowe, które płynie z tych zmian. Owszem, te nowoczesne słowa mogą wydawać się dla nas obce, ale pokazują, jak dynamiczny i elastyczny jest język, który w sposób naturalny dostosowuje się do potrzeb społeczeństwa.
Wszystkie wspomniane przeze mnie elementy pokazują, jak niewiarygodnie skomplikowane są powiązania między językiem a kulturą. Dlatego uważam, że w ramach edukacji powinniśmy bardziej zwracać uwagę na kontekst kulturowy naszych działań. Moim zdaniem, warto wdrażać programy nauczania, które łączą naukę języków obcych z nauką o kulturze i tradycjach. Stworzenie przestrzeni, w której uczniowie będą mogli eksplorować te połączenia, pozwoli im lepiej zrozumieć i szanować różnorodność, która nas otacza. W ten sposób nie tylko poszerzamy ich umiejętności językowe, ale także rozwijamy ich tożsamość kulturową i empatię wobec innych.
język kultura wzajemność